สถานการณ์บริการบำบัดทดแทนไต ในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า

ประเด็นสำคัญ

1.งบประมาณสำหรับบริการบำบัดทดแทนไต (Renal Replacement Therapy, RRT) เพิ่มขึ้น
อย่างต่อเนื่อง และสูงถึง 19,012 ล้านบาท ในปีพ.ศ. 2565 ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อภาระงบประมาณในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า

2.การล้างไตทางช่องท้อง (Peritoneal Dialysis, PD) เป็นบริการที่ผู้ป่วยทำเองได้ที่บ้าน ทำให้เข้าถึงการบริการได้สะดวก มีผลให้เกิดความเสมอภาคในการเข้าถึงบริการ ครัวเรือนไม่มีภาระค่าใช้จ่ายด้านการเดินทางไปสถานพยาบาล และมีประสิทธิภาพที่เท่าเทียมกันหรือดีกว่าบริการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (Hemodialysis, HD) การประกาศใช้นโยบาย “ฟอกเลือดฟรีไม่มีค่าใช้จ่าย” สำหรับสมาชิกในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ในปี 2564 เริ่มส่งผลให้มีสัดส่วนผู้ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม เพิ่มขึ้นมาก จึงควรต้องทำการประเมินนโยบายนี้ทั้งผลกระทบด้านบวกและด้านลบต่อระบบสุขภาพ ต่อกองทุน และ ต่อประชาชน

3.บริการการปลูกถ่ายไต (Kidney Transplantation, KT) เป็นบริการที่ทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุด แต่ระบบมีศักยภาพในการให้บริการได้เพียง 710 รายต่อปี ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องร่วมกันพัฒนาระบบบริการปลูกถ่ายไต ให้สามารถให้บริการได้เพิ่มขึ้น

4.การพยายามลดอุบัติการณ์ของผู้ป่วยภาวะไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายเป็นสิ่งสำคัญมาก ควรต้องดำเนินการควบคุมโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง และชะลอการเสื่อมของไตในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังอย่างจริงจังและมีประสิทธิภาพ