บทคัดย่อ
นับตั้งแต ่ทศวรรษ 1970 (พ.ศ. 2513-2523) ประเทศไทยมีการพัฒนาระบบสุขภาพที่เน้นการ ลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานด้านการบริการสุขภาพระดับอำเภอและตำบล ตลอดจนการฝึกอบรมบุคลากร สุขภาพ โดยมีนโยบายที่มุ่งเน้นการเพิ่มขีดความสามารถของประเทศในการฝึกอบรมบุคลากรสุขภาพทุกสาขาวิชาชีพและการกระจายบุคลากรเหล่านั้นไปยังพื้นที่ชนบทและพื้นที่ขาดแคลน มีการเพิ่มงบประมาณเพื่อขยายความครอบคลุมไปยังประชากรเป้าหมายกลุ่มต่างๆ ตั้งแต่ พ.ศ. 2518 จนกระทั่งสามารถบรรลุหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าใน พ.ศ. 2545 ถึงแม้ว่าในขณะนั้นประเทศไทยมีรายได้ประชาชาติต่อหัวประชากรในระดับต่ำ แต่รัฐบาลไทยได้ตัดสินใจอย่างกล้าหาญในการเลือกใช้ภาษีทั่วไปสำหรับการดำเนินโครงการประกันสุขภาพแห่งชาติโดยไม่มีการเก็บเงินสมทบจากสมาชิก หลักฐานเชิงประจักษ์ที่แสดงให้เห็นอย่างเป็นรูปธรรม คือการลดลงของค่ารักษาพยาบาลที่จ่ายจากครัวเรือน (out-of-pocket) การล้มละลายทางการเงินจากค่ารักษาพยาบาล (catastrophic health spending) และความยากจนลงจากค่ารักษาพยาบาล (medical impoverishment) โครงการนี้ยังช่วยลดความแตกต่างของการตายในเด็กระหว่างจังหวัดลงได้อย่างมาก นอกจากนี้ชุดสิทธิประโยชน์เช่น ยาต้านไวรัส และการบำบัดทดแทนไต ยังช่วยรักษาชีวิตผู้ป่วยได้อีกมาก การออกแบบการบริหารจัดการกองทุนที่ดีส่งผลทำให้เกิดประสิทธิภาพ การ ควบคุมค่าใช้จ่าย และความเท่าเทียม ความท้าทายสำหรับประเทศไทยในขณะนี้ได้แก่ การเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุการป้องกันระดับปฐมภูมิของกลุ่มโรคไม่ติดต่อ การบังคับใช้กฎหมายเพื่อป้องกันการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนและความครอบคลุมอย่างมีประสิทธิผลของการควบคุมโรคเบาหวาน และวัณโรค

บ ท ค ว าม น ี้แ ป ล จ าก Health systems development in Thailand: a solid platform for successful implementation ofuniversal health coverage ซึ่งเผยแพร่ในวารสาร The Lancet เมื่อวันที่ 31 มกราคม 2561 สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ กระทรวง สาธารณสุข ได้รับอนุญาตจากบรรณาธิการวารสาร The Lancet ให้แปลบทความเป็นภาษาไทย เอกสารต้นฉบับสามารถดาวน์โหลดได้ที่
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29397200/